Chuyên mục legal retainer service: Sự khác nhau giữa khiếu nại và khiếu kiện hành chính

Trong chuyên mục legal retainer service kỳ này, TriLaw sẽ phân tích một số điểm khác nhau cơ bản giữ khiếu nại hành chính và khiếu kiện hành chính.

I. Chuyên mục tư vấn pháp luật thường xuyên (legal retainer service) - Khiếu nại hành chính là gì?

Theo luật sư chuyên tư vấn pháp luật thường xuyên (legal retainer service) căn cứ vào Luật Khiếu nại năm 2011,
khiếu nại là việc công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước hoặc quyết định kỷ luật cán bộ, công chức khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình.

II. Khiếu kiện hành chính là gì?

Khiếu kiện hành chính là quá trình một cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện việc khởi kiện đối với các quyết định, hành vi hành chính của các cá nhân hay tổ chức khác lên cơ quan Toà án, hay khiếu kiện hành chính là cách gọi khác của một vụ kiện hành chính.

III. Khiếu nại hành chính và khiếu kiện hành chính khác nhau như thế nào?

Trong đời sống xã hội hiện nay, thuật ngữ “khiếu kiện” được sử dụng một cách phổ biến. Trong nhiều trường hợp còn được dùng thay thế cho một số thuật ngữ khác như: “khiếu nại”, “tố cáo”.v.v. Do đó dẫn đến nhầm lẫn về 2 khái niệm “khiếu kiện” và “khiếu nại”. Dưới góc độ pháp lý, luật sư chuyên tư vấn pháp luật thường xuyên (legal retainer service) sẽ phân tích những điểm khác nhau cơ bản của 2 khái niệm này.

1. Chủ thể:

a. Chủ thể khiếu nại hành chính bao gồm:

  • Người khiếu nại
  • Người bị khiếu nại
  • Người giải quyết khiếu nại
  • Người có quyền, nghĩa vụ liên quan

b. Chủ thể khiếu kiện bao gồm:

  • Người khởi kiện
  • Người bị khởi kiện
  • Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan

2. Đối tượng:

a. Đối tượng khiếu nại hành chính bao gồm:

  • Quyết định, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước.
  • Quyết định kỷ luật cán bộ, công chức.

b. Đối tượng khiếu kiện hành chính bao gồm:

  • Các quyết định hành chính, hành vi hành chính, trừ các quyết định, hành vi sau đây:
  • Quyết định hành chính, hành vi hành chính  thuộc phạm vi bí mật nhà nước trong các lĩnh vực quốc phòng, an ninh, ngoại giao theo quy định của pháp luật;
  • Quyết định, hành vi của Tòa án trong việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính, xử lý hành vi cản trở hoạt động tố tụng;
  • Quyết định hành chính, hành vi hành chính mang tính nội bộ của cơ quan, tổ chức.
  • Quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh.
  • Khiếu kiện danh sách cử tri.

3. Hình thức thực hiện:

  • Hình thức khiếu nại: có thể khiếu nại trực tiếp đến cơ quan chức năng hoặc khiếu nại bằng văn bản (đơn khiếu nại).
  • Hình thức khiếu kiện: chỉ có thể thực hiện qua thông qua hình thức viết và gửi đơn khởi kiện theo quy định.

4. Thời gian thực hiện:

i. Thời gian khiếu nại là 90 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định hành chính hoặc biết được quyết định hành chính, hành vi hành chính.

ii. Thời gian khiếu kiện:

Trường hợp chưa khiếu nại:

  • 01 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được QĐHC, HVHC, quyết định kỷ luật buộc thôi việc;
  • 30 ngày kể từ ngày nhận được quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh;
  • Từ ngày nhận được thông báo kết quả giải quyết khiếu nại của cơ quan lập danh sách cử tri hoặc kết thúc thời hạn giải quyết khiếu nại mà không nhận được thông báo kết quả giải quyết khiếu nại của cơ quan lập danh sách cử tri đến trước ngày bầu cử 05 ngày.

Trường hợp đã khiếu nại:

  • 01 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu hoặc quyết định giải quyết khiếu nại lần hai;
  • 01 năm kể từ ngày hết thời hạn giải quyết khiếu nại theo quy định của pháp luật mà cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền không giải quyết và không có văn bản trả lời cho người khiếu nại.

5. Phương diện thụ lý giải quyết:

i. Đối với khiếu nại:

Khiếu nại thuộc một trong các trường hợp sau đây không được thụ lý giải quyết:

  • Quyết định, hành vi hành chính trong nội bộ cơ quan nhà nước để chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, công vụ; quyết định, hành vi hành chính trong chỉ đạo điều hành của cơ quan hành chính cấp trên với cơ quan hành chính cấp dưới; quyết định hành chính có chứa đựng các quy phạm pháp luật do cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền ban hành theo trình tự, thủ tục của pháp luật về ban hành văn bản quy phạm pháp luật; quyết định, hành vi hành thuộc phạm vi bí mật nhà nước trong các lĩnh vực quốc phòng, an ninh, ngoại giao theo danh mục do Chính phủ quy định;
  • Quyết định, hành vi hành chính bị khiếu nại không liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khiếu nại;
  • Người khiếu nại không có năng lực hành vi dân sự đầy đủ mà không có người đại diện hợp pháp;
  • Người đại diện không hợp pháp thực hiện khiếu nại;
  • Đơn khiếu nại không có chữ ký hoặc điểm chỉ của người khiếu nại;
  • Thời hiệu, thời hạn khiếu nại đã hết mà không có lý do chính đáng;
  • Khiếu nại đã có quyết định giải quyết khiếu nại lần hai;
  • Có văn bản thông báo đình chỉ việc giải quyết khiếu nại mà sau 30 ngày người khiếu nại không tiếp tục khiếu nại;
  • Việc khiếu nại đã được Tòa án thụ lý hoặc đã được giải quyết bằng bản án, quyết định của Toà án, trừ quyết định đình chỉ giải quyết vụ án hành chính của Tòa án.

ii. Đối với khiếu kiện:

Toà án từ chối nhận đơn khởi kiện khi vụ việc đang được giải quyết theo thủ tục khiếu nại hoặc người khởi kiện lựa chọn giải quyết bằng khiếu nại (trong trường hợp vừa có đơn khiếu nại, vừa có đơn khiếu kiện).

6. Các giai đoạn giải quyết:

  • Giai đoạn giải quyết khiếu nại:
  • Thụ lý khiếu nại.
  • Giải quyết khiếu nại lần đầu.
  • Giải quyết khiếu nại lần hai (nếu có).
  • Khởi kiện ra Tòa án (nếu có).
  • Thi hành quyết định giải quyết khiếu nại.
  • Giai đoạn giải quyết khiếu kiện:
  • Thụ lý đơn khởi kiện.
  • Chuẩn bị xét xử.
  • Xét xử sơ thẩm.
  • Xét xử phúc thẩm (nếu có).
  • Giám đốc thẩm, tái thẩm (nếu có).
  • Thi hành quyết định, bản án của Tòa án.

Trên đây là những thông tin khác nhau cơ bản giữa “khiếu nại” và “khiếu kiện”. TriLaw hy vọng qua chuyên mục legal retainer service kỳ này, doanh nghiệp có thể nắm rõ được sự khác biệt giữa 2 khái niệm này. Nếu có thắc mắc hoặc câu hỏi có liên quan, xin vui lòng chia sẻ bên dưới hoặc liên hệ qua số hotline của TriLaw: (84.28) 35 210 217 hoặc email info@trilaw.com.vn để được tư vấn trực tiếp.

Xem thêm: Tư vấn pháp luật thường xuyên, Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.

Liên hệ Trilaw